Een gastbijdrage van mijn dochter, Leni Decaluwe (18)

Maandagochtend 29 maart, de eerste ochtend van mijn paas-pauze. Rustig opgestaan, ontbeten, geen live-lessen of schoolwerk en ik las het artikel De rechtsstaat afgevlakt. Ik moet zeggen, het aantal complexe en onbekende woorden was in gevorderde mate aanwezig, zeker voor een maandagochtend. De inhoud is dan nog een ander verhaal, want corona als voorbeeld nemen om de verslapping van onze rechtsstaat te kunnen rechtvaardigen? Komaan.

Toen het volk in 1830 in opstand kwam tegen het autoritaire bestuur van Willem I, slaagde men erin om zijn eigen, nieuwe staat te stichten. Het onafhankelijke België, zonder grondwet, wel een verleden. Een verleden waarin men jarenlang arbitraire macht moest verdragen van dictators, hogere klassen in de maatschappij en gesloten verdragen. Een verleden vol open wonden en littekens... Men wou het anders en het zou anders worden:"liberté!", de rode draad bij het maken van de grondwet. De grondwet van een rechtsstaat, de grondwet van België. Hij zal dienen als bescherming van het volk en het volk zekerheid geven, meer bepaald: "de zekerheid hebben dat niemand, burger of overheid, op willekeurige wijze in je leven kan ingrijpen."

Maandagochtend 29 maart, de eerste ochtend van mijn paas-pauze. Rustig opgestaan, ontbeten, geen live-lessen of schoolwerk, want het corona-virus heeft op willekeurige wijze ingegrepen in mijn leven. Er worden maatregelen genomen zoals een avondklok, bubbels van vier, mondmaskers, gesloten grenzen, afstandsonderwijs... Ik ben gefrustreerd, net als velen, maar deze acties bestempelen als een zichtbaar bewijs dat onze grondwet stilletjes aan wordt opgeheven? Onze grondwet werd opgesteld om een beter alledaags leven te kunnen garanderen voor de burgers. Dat zij in het alledaagse leven de mogelijkheid krijgen om te kunnen studeren en werken. Dat zij kunnen produceren en consumeren. Dat zij vrije tijd krijgen, omdat men dat nodig heeft en men dat ook verdient. Maar is dit dan het alledaagse leven? Nee.

We leven in een crisis, een gezondheidscrisis. We kunnen op dit moment niet wachten om ieder zijn zegje te laten doen of dagen te discussiëren. We hebben nood aan een leidinggevend orgaan. Men kan de overheid bekritiseren omwille van verwarring en nonchalance. De continue veranderende regels waardoor het op den duur een chaos wordt in onze hoofden. De voorspellingen en beloftes, die mensen hoop, verdriet en spanning bezorgen. Er mag zeker kritiek zijn ja, maar het is toch het virus dat de vijand is? Het is het virus dat onze vrijheid afneemt en waardoor we even ons leven niet kunnen leven.

Onze founding fathers waren zich, toen ze onze grondwet opstelden, niet bewust van nog andere bedreigingen voor een rechtsstaat. Andere gevaren dan een oorlog of een totalitaire vorst, zoals een beestje dat zich over de hele wereld verspreidt en zelfs varianten ontwikkelt. Zouden zij dan vandaag, op 29 maart, hun kernwaarden op dezelfde manier blijven verdedigen? Wanneer de ziekenhuizen vol lopen, de overlijdens stijgen en dit alles al langer dan een jaar duurt?

Eigenlijk vind ik ook wel dat, na zo een lange periode, het toch mogelijk zou moeten zijn om eens in het parlement te kunnen debatteren. De regels zullen ook dan streng blijven, maar het zou in ieder geval het draagvlak voor de ingrijpende beslissingen kunnen vergroten. Dat men in ieder geval kan laten zien dat de meerderheid het zo wilt en er wel degelijk een debat gevoerd is tussen de partijen. Jammer genoeg is dat in een land als België niet zo eenvoudig als je ons vergelijkt met Nederland. In dat opzicht zou het opstellen van een pandemie-wet een hoopvolle stap zijn in een betere richting voor onze rechtsstaat.